เมื่อทุกท่านอ่านมาถึงตรงนี้น่าจะเข้าใจและได้เรียนรู้เป้าหมายของหนังสือ ธรรมนิมิต นี้ ไม่มากก็น้อย แก่นแท้ของ พระพุทธศาสนา ที่พระพุทธเจ้าได้ ส่งอธิบายถึงความเป็นจริงในธรรมชาติ 4 ประการ คือ อริยสัจ 4 ทุกข์…สมุทัย…นิโรธ…มรรค…

      อริยสัจ 4 นั้นเป็นเรื่องที่อธิบายให้เข้าใจโดยย่อๆ มีอีกเรื่องหนึ่งที่พระพุทธเจ้าได้ทรงอธิบายไว้ แบบละเอียด ของวงจรเหตุที่เกิดทุกข์ (สมุทัย) และ ความดับทุกข์(นิโรธ)คือ “ปฏิจจสมุปบาท”

      ปฏิจจสมุปบาท มี 12 ปัจจัย ที่ เป็น อิทัปปัจจยตา (คู่ของการเกิดขึ้นเพราะการอาศัยกันแต่ละคู่เรียงร้อยต่อเนื่องกัน) คู่แห่งการเกิดดับ คู่แห่งเหตุและผล วงจรที่เปรียบเสมือนโซ่ เรียงร้อยต่อเนื่องกันไป เป็น ปฏิจจสมุปบาท หากเราต้องการดับทุกข์ เราต้อง ทำให้โซ่นี้ขาด คือการทำให้ คู่ของอิทัปปัจจยตาดับลง ด้วยปัญญา ด้วยกำลังของ วิปัสนาญาน นั่นเอง

         เพราะ… สิ่งนี้มี…สิ่งนี้จึงมี…

         เพราะ…ความเกิดขึ้นแห่งสิ่งนี้…สิ่งนี้จึงเกิดขึ้น…

         เพราะ…สิ่งนี้ไม่มี…สิ่งนี้จึงไม่มี…

         เพราะ…ความดับไปแห่งสิ่งนี้…สิ่งนี้จึงดับไป…

      ลองดูตามรูปที่แสดงไว้ครับ เริ่มจากวงจรของความดับ คือมรณะ

      มรณะ ความตาย ความตายมี…เพราะ… มีการเกิด

      การเกิดมี…เพราะ…มีภพเป็นสถานที่เกิด

      สถานที่เกิดมี…เพราะ…อุปทานความเข้าไปยึดมั่นถือมั่น

      อุปทานความเข้าไปยึดมั่นถือมั่นมี…เพราะ…ตัณหาความอยาก

      ตัณหาความอยากมี…เพราะ…เวทนาเสวยอารมร์พอใจ

      เวทนาเสวยอารมร์พอใจมี…เพราะ…ผัสสะสัมผัสกระทบต่างๆ

      ผัสสะสัมผัสกระทบต่างๆมี…เพราะ…สฬายตนะจากอายตนะทั้ง 6

      สฬายตนะจากอายตนะทั้ง 6 มี…เพราะ…มีตัวตนนามรูป

      ตัวตนนามรูปมี…เพราะ…มีวิญญาณเข้าไปรู้นาม รูป

      วิญญาณเข้าไปรู้นามรูปมี…เพราะ…สภาพที่ปรุงแต่งสังขาร

      สภาพที่ปรุงแต่งสังขารมี…เพราะ…อวิชชาความไม่รู้ความเป็นจริง

      ทุกข์ต่างๆเกิดขึ้นเพราะว่า “ อวิชชา ” ไม่รู้ว่าทั้งหมดนี้ ไม่ใช่ตัวเราไม่ใช่ของเรา มีการเกิด การแก่ การเจ็บ การตาย จึงเกิดขึ้นนี้จึงเป็นลำดับการเกิดสมุทัย เหตุแห่งการเกิดทุกข์ของความตายนั้นเอง

      ฉะนั้นการฝึกฝนขัดเกลาจิตใจเพื่อให้มีปัญญา รู้และเข้าใจอริยสัจ 4 อย่างถ่องแท้ ฝึกฝนจนได้ปัญญาญาณตามลำดับขั้น เพื่อมีตัวรู้และมีกำลังฌานในการข่มกิเลสต่างๆ

      หากเราต้องการดับทุกข์ หรือทำทุกให้ทุเลาเบาบาง ก็จะใช้กำลังฌาน และวิปัสสนาญาณ ซึ่งเป็นตัวปัญญาเข้าไปดับตัณหา หรือความอยากต่างๆ เข้าไปลดผัสสะ สัมผัสที่กระทบใจต่างๆ เข้าไปเข้าใจรูปนาม

      และละวางรูปนามต่างๆไม่ยึดมั่นถือมั่นทั้งหมดนี้จะเป็นการตัดวงจรแห่งความทุกข์ เพราะหากเราดับคู่ของเหตุที่เรียงร้อยต่อเนื่องกันนี้ ทุกอย่างก็จะดับได้

เพราะความดับไปแห่งสิ่งนี้… สิ่งนี้จึงดับไป…